Ăn chay hợp lý

Trường phái "Thực dưỡng - Macrobiotics" đã kết luận: tổ tiên chúng ta là những người ăn rau, củ, quả. Trong thời kỳ băng hà cuối cùng, khi rau, củ, quả khan hiếm người ta ăn thịt súc vật để tồn tại và thói quen ăn thịt tồn tại đến nay.

Chế độ ăn chay cần phối hợp đa dạng các loại thực phẩm để cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng Nguồn: smh.com.au

Sau nhiều kỷ nguyên ăn thịt, ta thường gọi là ăn mặn, thì một số bệnh xuất hiện, đặc biệt là bệnh tim mạch, ung thư, béo phì. Khi họ được khuyên chuyển sang chế độ ăn chay thì bệnh dần thuyên giảm đến khỏi hẳn. Một số người có thói quen ăn chay từ nhỏ thì rất ít bệnh. Phải chăng ăn chay có tác dụng chữa bệnh và tác dụng ở mức độ nào?

Ăn chay chữa bệnh?

Ăn chay ban đầu chỉ mang ý nghĩa tôn giáo. Đức Phật khuyên các sư sãi, tăng ni ăn rau, củ, quả, tránh sát sinh. Cách ăn này vừa bao hàm ý nghĩa nhân đạo vừa rèn luyện thói quen tu hành thì phải khổ hạnh, không thể giống như đời thường được.

Năm 1982 tờ The Life (Mỹ), tờ Paris Match (Pháp) và tờ Atarachiki Sekaie (Nhật Bản) đều đưa tin bác sĩ Anthony J.Sattilaro, giám đốc một bệnh viện ở Hoa Kỳ, bị ung thư đã di căn mà hết bệnh nhờ vào ăn chay.

Chuyện "động trời" đã khiến thế giới tổ chức một hội nghị khoa học gồm 8.000 bác sĩ chuyên khoa ung bướu họp tại Seattle. Tại đây các bác sĩ thừa nhận tầm quan trọng của chế độ ăn uống trong điều trị bệnh. Thống kê của các nhà dịch tễ học cho hay: 30% ung thư liên quan đến thuốc lá, 35% liên quan đến ăn uống, 3% liên quan đến phụ gia thực phẩm (màu, chất bảo quản) còn lại là do môi trường độc hại, ánh nắng mặt trời và những viêm nhiễm mãn tính. Cứ đem đối chiếu vào Việt Nam thì ở ta các "món" gây ung thư có đủ cả, thậm chí còn được xếp hàng "ưu tú" so với các nước trong khu vực.

Ăn chay ở Việt Nam

Ngoài các nhà sư thì có chừng 10% số người ăn chay theo thói quen, theo tín ngưỡng. Cha mẹ ăn chay, con cái ăn theo, riết rồi thành quen. Có người là phật tử nghe theo lời khuyên của Đức Phật nên không sát sinh cũng ăn chay. Số khác tin rằng ăn chay tâm thể sẽ nhẹ nhõm, ít nóng giận. Một số người lạy Phật độ trì cho tai qua nạn khỏi xin nguyện ăn chay ba tháng. Phần đông ăn chay hai ngày rằm và mồng một như cách hướng về Đức Phật và mong mọi sự tốt đẹp.

Chay mặn xen kẽ

Theo thống kê của tờ National Geographic có ba nhóm người được xếp vào hàng trường thọ. Đó là người Okinawa ở Nhật Bản, người Sardinia ở Ý và các tín đồ Loma Linda ở California (Mỹ).

Thực đơn của họ có những nét cơ bản là: ăn nhiều rau, trái cây, ngũ cốc, chú ý các loại hạt đậu. Các thực phẩm như trứng hay bơ sữa chỉ sử dụng ở mức độ vừa phải, nếu không muốn nói là ít. Họ ăn cá chứa nhiều omega-3. Chỉ ăn no 80% bao tử (hơi đói một chút), không ăn quá no nê. Tập luyện hằng ngày và dùng nhiều thời gian hít thở không khí trong lành. Không hút thuốc lá, không rượu bia, ngủ đủ, đúng thời gian qui định. Thường xuyên tổ chức các hoạt động văn hóa tinh thần bổ ích, lập gia đình và đảm bảo cuộc sống hòa thuận, hạnh phúc.

Như vậy chế độ ăn "trường thọ" là chế độ ăn chay, mặn cân đối, xen kẽ chứ không phải là chay tuyệt đối như chúng ta nghĩ.

Đủ dinh dưỡng

Vậy các món chay có đủ dinh dưỡng không? Đủ, bởi bạn được sử dụng đậu nành, đậu phộng, nước cốt dừa, dầu thực vật. Đậu nành chứa protein cao gấp hai lần thịt và có đủ các axit amin cần thiết. Trong đậu nành còn chứa lecithin được gọi là "chất tạo ra sự thanh xuân". Đậu nành chứa estrogen thực vật giúp phụ nữ mãn kinh phục hồi xuân sắc. Đậu phộng chứa nhiều axit béo lại hòa tan vitamin A, D, E, K, các nguyên tố vi lượng. Các món chay lại được chế biến theo kiểu mặn như đùi gà chiên, chả giò, chả lụa, gỏi... trông hấp dẫn khiến người ăn quên mất đó là chay.

Xin lưu ý các bạn lỡ có thân hình phì nhiêu là ăn chay cũng gây béo phì bởi năng lượng cao từ dầu, từ đường, từ tinh bột đưa vào cơ thể cũng được dự trữ dưới dạng mỡ. Bởi vậy ăn chay cũng phải nhớ thật hợp lý. Thêm vào đó, ăn rau phải biết lựa rau sạch, xử lý bằng ozone; đậu hũ, trái cây đều phải lựa chọn kỹ để tránh độc hại mới mong giữ được cơ thể khỏe mạnh.

Đứng trước cơn bão giá, xăng dầu lên, thịt heo lên như thủy triều, thịt gà cũng tăng mỗi ngày, các bà nội trợ hãy bình tĩnh và sáng suốt kết hợp ăn chay và mặn để túi tiền khỏi teo mỗi khi con xin tiền đóng học phí hay ông xã đãi bạn.

 BS Lê Thúy Tươi (Theo Tuổi trẻ)